Dëshmori i Kombit Rexhep Malaj

Zemra e cila kendonte në zë edhe ne brendinë e saj s’mundi kush me ia ndalur deshirën për të kënduar, edhe në qeli kur isha, rrëfente Rexhep Mala `s’kishte ditë që s’këndoja edhe pse ishte rreptësisht e ndaluar, posa ndëgjonin zërin gardianët e burgut , vinin dhe me ndërprisnin , por s’më mungonin as ndëshkimet nga gjakpirësit e ndytë, ata posa u largonin unësërish filloja me zë të ultë e dalngadal me buronte një energji dhe e ngrisja zërin aq lartë , kujt’ i këndoja vallë..???, popullit tim, heronjëve , dëshmorëve të rënë për liri, qëndresës heroike të vëllezërve e motrave të mia shqiptare`.


Shkruan :Ramadan Selim Latifaj

Atdhetar, simbol I qëndresës kombtare shqiptare, hero I kombit Rexhep Mala u lind në Hogosht të Dardanës me 26 mars 1951 nga e ëma Fahrije dhe I ati Mehmeti familje me kushte mesatare ekonomike por me një traditë shumë të pasur atdhedashëse e patriotike.
Shkollën fillore dhe tetëvjeçaren ne tërësi Rexhep Mala e kreu ne Hogosht, me pastaj meqë I ati Mehmeti shperngulet ne Gjilan, Rexhepi e vazhdoi gjimnazin ketu e si nxënes I vitit të III-të ishte nder organizatoret e pare ne organizimin e demonstrative te 1968-tës. Në vitin shkollor 1969/1970 kur bijtë e bijat shqiptare po kërkonin te drejtat e tyre Brenda shtetit dhe okupatorit te ndytë, Rexhepin e perjashtojnë nga shkolla me qrast Rexhepi ishte I etur jo vetem ne çesjtjet atdhetare per lirinë e atdheut por edhe për pasurinë e horizontit te tij ne aspektin intelektual dhe gjimnazin e vazhdoi ne Preshevë ku edhe e kreu me sukses.

Ne vitin shkollor 1970/71 me knaqësi të veçantë ushtroi detyrën si msimdhënës në fshatin Marec te Prishtinës, mirëpo I etur për dituri dhe për të studiuar, ndërpreu punën dhe u regjistrua ne fakultetin Ekonomik ne Prishtinë, me plot sukses kryen vitin e pare te studimeve, ishte edhe ne ilegalitet dhe pas nje nderprerjeje kaloi ne Shqipëri nga edhe ktherhet shumë shpejt me bindjen se duhet vepruar nga afër dhe pikërisht në Prishtinë, rrugetimi, shkuarja-ardhja e tin ne Shqipëri I kushton me burg qe ndeshkohet nga Gjykata për kundervajtje e Gjilanit, e burgosën plot 28 ditë, del nga burgu per te kaluar nje kohë edhe jasht shtetit te jugosllavisë të cilin Rexhep Mala s’e njohu kurrrrr si shtet te tij.Kaloi nje kohë edhe në Francë, Gjermani, Itali dhe në Zvicërr. Rexhepi kudo që ishte, kado që shkonte dhe me këdo që ishte ne shoqërim, e kishte vetem idealin e tij për një Kosovë të lire dhe të pavarur por ishte ne perndjekje nga barbarët hap pas hapi, me çrast si pjesëtar I Levizjes Nacional Çlirimtare pikërisht ne vitin 1974 së bashku me Adem Demaçin e shumë anëtarë të tjerë arrestohet dhe pas 9 muaj hetimesh denohet me 9 vite burgim të rëndë.

Ndonëse ishte I papërkulur me qendrimet e tij prej patrioti të denjë dhe me parime e synime te qarta , Rexhën e shetisin neper shume burgje te ish jugosllavisë fashiste si në Prishtinë, Mitrovicë, Zenicë, Shtip, Idrizovë, Prizren, Foçë e ne Mostar eqë me pikrisht me 23 maj 1983 pas 8 vite vuajtjesh e malltretimesh lirohet nga dyert plot egërsi dhe vuajtje te pashlyera ngase pjesën më të madhe te denimit e kishte kaluar I vetëm nëpër qeli të burgjeve te sipërpermendura te cilat s’arritën dot ta thyejn apo të detyrojnë të jetë I urtë për pushtetin komunist që s’e njohu kurrë ne jetën e tij.
Doli nga ato dyer te ndyta dhe e gjen atdheun, Kosovën po aty ku e kishte lënë më pare, pas 8 vitesh Rexhep Mala nuk vëren se diç kishte ndërruar, jo… sërish të roberuar me qrast atë jetë me atë robëri Rexha s’e deshti kurrë dhe me plot energji futet serish ne rrugen drejt realizimit te synimeve dhe idealit të tij, gjen shokun e idealit Nuhi Berisha dhe futen prap ne ilegale, pas daljes nga burgu e shkroi edhe nje shkrim net e cilin thot: “Tash e tutje edhe ne do ja fillojme kenges, bile kenges te cilen askush s’do te mund ta kendoj me mire se ne, zjarrit do t’I pergjigjemi me zjarr meqe s’na keni lene rrugë tjeter, s’lat’ gje pa bere mbi kete popull e qe me ju s’ ka kurrfare marreveshje, jemi dy palë te papajtueshme e kundershtare e pasi qe e keni mbushur kupen qe moti, durim me nuk ka, e ju e keni humbur çdo ndjenje humane…” ndonese ne çdo hap I percjellur, UDB-ja u bie në gjurmë, por trimat ne fjalë lidhen besa-besë për t’mos u ra ne dorë te gjallë gjelatëve dhe me 7 tetor 1983 kalojnë ne ilegalitet , ne lagjen e trimave te Prishtinës , ne një luftë të pabarabartë por me këngë dhe refale armësh me 11/12 janar 1984 ranë heroikisht per t’mos vdekur kurrë.

Pa dyshiim se Rexhep Mala ishte njeri nder trimat me te medhenjë kosovarë që pas LDB-së I parapriu luftes se armatosur te popullit shqiptar te Kosovës per çlirim nga armiku shekullor sebo-sllav andaj Rexhep Mala, Nuhi Berisha, Tahir Meha, Afrim Zhitija e Fahri Fazliu, Ali Ajeti e Bajram Bahtiri e shume te tjerë u shendrruan ne nje ushtri te madhe me te pjekur e me te organizuar e cila do te behet realitet vite me vonë me çka edhe gjaku I tyre bashk me amanetin qe paten sikur do te permbushet ne nje masë nga shoket e tyre te idealit.

Ne dosjet e SPB-së te Kosovës ceket kjartë se Rexhep Mala ishte nder te burgosurit me te pathyer i cili me se gjati kishte mbajtur grevë urie, megjithekete ai arrin që edhe pse ne kushte te veshtira të shkruaj ditarin nga burgu “Kujtime nga Burgu” ku paraqet jeten shume te veshtire dhe torturat me çnjrezore mesjetare te UDB-së qe ishin perdorur e ushtruar kunder tij.

Meriton te theksohet edhe inervista ne vazhdim me Kryetarin e Frontit Për Bashkimin Kombëtar Shqiptar (FBKSH) Valdet Vardarin:

Kosova Live:
Bashkimi kombëtar a mendon se është projekt i hershëm apo i vonuar i shqiptarëve dhe si mendoni ta bindni opinionin publik shqiptar dhe ndërkombëtar për një ide të tillë?

Valdet Vardari:
Ribashkimi Kombëtar është projekt i Lidhjes Shqiptare të Prizrenit dhe si një pe i kuq ky program ka vazhduar që nga kjo periudhë e deri në ditët e sotme. Për ketë ideal kanë luftuar të gjithë heronjtë dhe deshmorët e kombit, ndër të cilët janë edhe deshmorët: Jusuf e Bardhosh Gervalla dhe Kadri Zeka, Rexhep Mala e Nuhi Berisha, Zija Semsiu e Bajram Bahtiri, Afrim Zhitija e Fahri Fazliu, Bahri Fazliu e Agron Rrahmani dhe Ilir Konushevci, Adem e Hamzë Jashari me Familje, Fehmi Llafrovci e Xhevë Krasniqi, Luan e Shkelzen Hajradinaj, Iljaz Kodra e Abedin Rexha e dhjetera e dhjetra deshmorë e deshmore të kombit. Populli shqiptar ka filluar të bindet se e vetmja rrugëdalje ngaky udhëkryq, si dhe për t'u zhvilluar e për të përparuar si komb, rrugë tjetër nuk ka, përveç ribashkimit kombëtar; kurse, faktori nderkombëtar ka filluar të vetëdijesohet se për t'u krijuar paqja e vertetë dhe stabilitetit i përhershëm në Ballkan duhet qe kombi shqiptar të ribashkohet në një shtet të vetëm kombëtar në Ballkan, në SHQIPERINE E RIBASHKUAR.

Intervista e radhes
EPOKA E RE: Dhe…
Ramadan Avdiu: Më 11 janar të vitit 1984 do të vriten bartësit kryesorë të këtyre përpjekjeve të ristrukturimit, Rexhep Mala dhe Nuhi Berisha, ndërkaq Bajram Bahtiri do të vritet më 8 shkurt 1984. Në vazhdën e kësaj fushate jam arrestuar edhe unë, më 14 shkurt të vitit 1984, në Velika Goricë, afër Zagrebit. Të njëjtën ditë është arrestuar edhe Afrim Zhitija, i cili po ashtu ishte në shërbim ushtarak në Banja Llukë................

marrur nga “lajmet 16.01.2004”
Pas 20 vjetësh rënie bëhet rivarrimi i heronjëve Rexhep Mala dhe Nuhi Berisha bëhet në Varrezat e Dëshmorëve në Gjilan

Rivarrimi i eshtrave të dëshmorëve të kombit, Rexhep Malës dhe Nuhi Berishës, ka bashkuar në Gjilan mijëra qytetarë nga Kosova dhe të gjitha viset shqiptare

Dy dëshmorët e lirisë u rivarrosën pas 20 vjetë të rënjës së tyre, përkrah dëshmorëve të tjerë të luftës çlirimtare të UÇK-së, UÇPMB-së, Ushtisë Kombëtare të Maqedonisë, pikërisht më 11 janar 2004, në ora 12.30, në Varrezat e Dëshmorëve në Gjilan

Dy dëshmorë të lirisë u rivarrosën pas 20 vjetësh të rënjës së tyre, përkrah dëshmorëve të tjerë të luftës çlirimtare, pikërisht më 11 janar 2004, në ora 12.30, në Varrezat e Dëshmorëve në Gjilan. Rivarrimi i eshtrave të dëshmorëve të kombit, Rexhep Malës dhe Nuhi Berishës, bashkoi në Gjilan mijëra qytetarë nga Kosova dhe shumë vise tjera shqiptare; në shenjë të 20-vjetorit të rënies së tyre heroike. Secili qytetarë donte t`i nderonte në këtë ceremonal rivarrimi, ku merrnin pjesë struktura nga Qeveria e Kosovës, udhëheqësia Komunale e Gjilanit, përfaqësues të T. M. K-ës, subjekte politike jo vetëm të Kosovës,por edhe nga Kosova Lindore e Maqedonia, familje dëshmorësh, dhe ish luftëtarë të UÇK-së e të tjerë që kishin ardhur për t`i bërë ndërimet veprës së tyre madhore dhe heroike për çlrimin e Kosovës nga armiku barbar serb. Humazhet u bënë para platos së teatrit të Qytetit nga qyetarët, ku ishin vendosur eshtrat e tyre në dy arkivole pranë njëri- tjetrit ashtu siç kishin rënë 20 vjetë më parë, qytetarët përkulen para tyre ngase ata derdhën gjakun e tyre që Kosova të jetë pa pranga dhe mbi të të buzëqesh dielli i lirisë që ata e deshen me shumë se vetë jeten e tyre ndaj edhe per kete tokë u flijuan e ranë që mos të vdesin kurrë.

Pas homazhit në qendër të qytetit,para Teatrit,eshtrat e tyre u bartën deri tek Varrezat e Dëshmorëve të Kombit,ku u rivarrosen me nderime të larta ushtarake nga Trupat Mbrojtëse të Kosovës.
Rexhepi e Nuhiu ishin dy shokë të pandarë që i bashkoi ideali dhe lufta për lirinë e Atdheut të robëruar, Kosovës nënë, robëria armike-prangat e të cilit kishin filluar t`ndryshkën, prandaj veprimtaria në ilegalitet ishte më se e domosdoshme.

Sot per vepren patriotike te Rexhep Males me plot krenari flasin bashkepunetoret, bashkeluftetaret, bashkefshataret dhe mbarë Kosova ne përgjithesi ndonese emrin e Rexhep Males e shohin ne çdo flamur me shqiponje dykrenare, e hasim ne shume rrugë te cilat me ndere e krenari mbajne emrin e tij , ne shume sheshe e vatra edukativo-arsimore, e piktoreve, poeteve dhe kengetareve u linden frymezime dhe vargje te reja, po ta vizitoni Gjilanin, aty do te jeni edhe me te gezuar ngase shtatorja e ngritur ne Gjilan ku qytetit i bejne roje edhe ne ditet e sotme duke ndriçuar dhe shtuar krenarine dy simbole te kombit Rexhep Mala e Nuhi Berisha që shquhen nder figurat me te ndritura te qendreses sone kometare.

Lavdi dëshmorëve të kombit "

SI U VRANË REXHEPI E NUHIU?



intervista me z.Kadri Osmani



ZËRI: Për të mbetur ky projekt i parealizuar, arrestoheni në momentin kur vriten Rexhep Mala e Nuhi Berisha. A mund të na e përshkruani këtë akt tronditës pak më hollësisht kur dihet se u burgosët ende pa e bërë një vit jashtë burgut?



OSMANI: Aktin tronditës të 11/12 janarit 1984 do ta ndaja në katër pjesë përbërëse: 1. Ilegalët bënin jetë gjysmëilegale, 2. Shokët e punës i kishim në burg dhe punonim me të rinj fillestarë, ku bënin gabime elementare në një rreth të papërvojë, 3. konspiracioni mes nesh ishte i tepruar... Rrethi i papërgatitur bënte që ta humbnim besimin dhe të dilnim e t‘i kryenim punët vetë. Ca të rinj që kishin shkuar te babai i Rexhepit, xha Mehmeti dhe, kishin kërkuar që përmes familjes t‘i mbajnë lidhjet me të në burg, më pas, kur u lirua Rexhepi, as që vinin ta kontaktonin. Tjetri shkon te xha Mehmeti dhe i thotë se për çdo rast Rexhepi mund të strehohej te ai, por i ra pishman dhe nuk e mbajti fjalën (fjala është për Dr. Fehmi Rexhepin, historian!). Rexhepi e Nuhiu jashtë Prishtinës mund të gjenin strehim, por ata nuk donin të largoheshin nga qendra dhe nga puna dinamike. Të shtoj këtu se unë nuk isha në ndërkohë në ilegalitet. Një banesë patën siguruar dhe mund të shkonin më 13 mars 1984, pasi të kryheshin vizitat e gastarbajterëve. Fatale ka qenë që Rexhepi nuk më ka treguar se ka pasur lidhje me Zija Shemsiun dhe grupin e tij të arrestuar në fillim të tetorit 1983 në Beograd. Prej atëherë ne paskëshim punuar fare në sy të organeve policore. Dhe natën e fundit kam shkuar te Sejdi Veseli dhe i kam thënë: I kemi dy shokë në rrezik, na nevojitet një Banesë?- Sejdiu më ka thënë:„Një javë këtu, një javë aty, një javë atje“. Pasi kam dalë nga shtëpia e Sejdiut, kam hetuar se po më përcjellin agjentët, dhe me të hyrë në banesën që duhej ta lëshonin, Rexhepit e Nuhiut iu kam thënë: „Shokë, më kanë përcjellë dhe banesa është e komprometuar“. Meqë s‘kishim vend tjetër, shkuam te Sejdiu, por ai as na mbante as na mërzente!? Në ndërkohë ka hyrë vëllai i tij dhe ka treguar se një grup policësh po qëndron përpara dyerve. Sejdiut nuk i luajti çehrja. Na këshilloi me gjakftohtësi se mund ta kalojmë gardhin e romëve dhe u bë. Rexhepi më tha të rri aty, se nuk mund të ikja me ta, po unë, pa hamendje, u nisa pas tyre, nga që në atë situatë nuk do të rrija më as për çmim të jetës. Në gardhin me thera e me llamarina, e pata prerë cazë pëlqyerin dhe më rridhte gjaku. Nga kjo është përhapur fjala se kam qenë i plagosur. Nuhiu ka kapërcyer i pari e pastaj Rexhepi më priste majë murit të lartë. Më Kapi për gëzofi, po unë rrëshqita dhe rashë lëmuq. Pas një pushimi të shkurtër, u ngrita dhe edhe një herë provova ta kapërceja murin, duke futur këmbën thellë në mur, nga ku ishte e nxjerrë një tullë. Tentova u gjenda majë murit, po shokët nuk i gjeta dot. Disa qenë e minukë më ndiqnin dhe u bë potere e madhe. Kam shkuar te gardhi në jug dhe kam vërejtur se ka policë. Desha të shkoj kah lindja e të dal më hekurudhë. Atje dyert e llamarinta të mbyllura, dhe në ndërkohë kanë dalë e më kanë rrethuar romët me thika e sëpata. Në atë moment e lutja zotin që të vijë policia e të shpëtoja nga romët! Romët mendonin se jam hajn. Më Futën në korridor të një shtëpie dhe pas pak erdhën policët. Me vete kisha një bombë „Kragujevkë“. Do ta aktivizoja po të vinin udbashët. Po ata erdhën pasi më çarmatosën milicët dhe më futën në veturë. Kështu u kuptua se shokët kapërcyen murin e vdekjes, ndërsa unë ngela në kthetrat gjakatare të kriminelëve. Në ndërkohë e kishin arrestuar edhe Sejdi Veselin. Të shtoj se kur ia kemi filluar punës, Rexhepi ka qenë luftëtari më revolucionar. Kushdo që ta legjitimonte, atypëraty do ta hante plumbin në ballë. Ata të dy i kanë pasur revolet „Zig“ me nga 100 fishekë.



NUK DESHA TË BESOJ SE MUND TË VRITEN TRIMAT...



ZËRI: Do të thotë, Ju keni menduar se ata kanë shpëtuar nga kthetrat policore?



OSMANI: Kështu kam menduar katër pesë-muaj. Gjatë kësaj kohe as vizitat nuk më janë lejuar. Një ditë gazeta Serbe „Veçernje Novosti“ po e përcillte një bisedë të Rrahman Morinës, i cili hardallosej para padronëve të vet të Beogradit, duke i shpjeguar rezultatet e UDB-së të Prishtinës, dhe shtonte se dy prej tyre janë vrarë: „inace kolovodje su“ (pra, udhëheqës janë). E mbuloja fytyrën me gazetë që të mos më hetojnë shokët e dhomës, po nuk isha i sigurt se mos piskatja i lemerisur. Shikoja anës gazetës, ata luanin shah dhe pandehja se nuk kisha lëshuar zë. Nuk e di se si nuk kam pësuar thyerje të plotë nervash. Kështu e kalova tronditjen e parë, duke shpresuar ende se nuk është fjala për shokët e mi. Pas nja dy javësh, më thirrën në Sekretariat dhe më njoftuan, madje duke më thënë se unë do të duhej t‘i kisha këshilluar, meqë isha më i vjetër. Iu thashë se ju i keni „këshilluar“ e keni lidhur Rexhepin me këmbë në plafon dhe i keni futur kripë në gojë, derisa ishte në burg. U çirren se s‘është e vërtetë! Unë jua përsërisja këtë duke iu thënë se Rexhepi më ka treguar. Ma ndërprenë bisedën dhe nuk më incizuan më me një magnetofon të madh, që kësaj radhe nuk e fshihnin fare.

Por, as këtyre tipave nuk i besova se shokët e mi ishin vrarë. Pastaj vinin të burgosur nga jashtë e prej qelive të tjera; shpjegonin detaje e detaje të reja e tronditëse, ndërsa pezmi e lotët më përsëriteshin vazhdimisht: unë është dashur të vdes se jam më i vjetër e jo ata! Përse vdekja është kaq e padrejtë? Po ashtu më vonë nuk pushonin shpifjet e mendjelehtëve e të gojëkëqijve se unë i paskësha qitur në pritë. Kjo ishte më e rënda. Por e kam një imunitet që kundërshtarët e mi zhduken sikur bryma përpara diellit. Më parë unë tok me Hanife Malajn i kemi përcjellë për në botën e jashtme. Nuhiu e kishte gabuar rrugën, dhe dy ditë e dy net kishin bredhur nëpër kufirin slloven dhe janë kthyer. Si ka qenë kjo e mundur fare?

Duhet shtuar këtu se Nuhiu ishte më „plak“ se ne të dy. Nuk e njihnim qytetin, e ai na merrte për dore si kalamaj. Shpesh nëpër do rrugica e shpesh nga oborri në oborr. Po të binin ata në dorë e po t‘i bënin të flisnin, do të burgosej gjysma e Prishtinës. Nuhi Berisha (Nazmiu ynë legjendar) ishte ambientuar me moshatarët, me fëmijë e me të vjetër, me burra e gra, me pleq e plaka. Të gjithë e konsideronin vëlla apo bir të tyre. Ata mburreshin ta takonin ilegalin. Nuhiu i kishte ngopur me literaturë dhe ata i ishin mirënjohës sa edhe sot flasin me admirim e lot për faqe për të...

"KUJTIME NGA BURGU”
DITARi I REXHEP MALËS


(Pėrgatiti Flori Bruqi)

Qė nga viti i mbrapsht i riokupimit tė Kosovės nė vitin 1945, patriotėt shqiptarė jo vetėm qė mbaheshin me decenie nė burgjet serbo-jugosllave, si nė rastin e doajenit tė clirimit tė Kosovės, Adem Demaqit, i cili mbahet 28 vite nė burg, por burgjet e okupatorit sllav ishin vende ku atdhetarėt torturoheshin me metodat mesjetare deri nė vdekje. Lista e atdhetarėve tė mbytur nė tortura nga UDB-ja serbo-jugosllave, mbytja mė e tmerrshme, ėshtė tepėr e gjatė.

Le tė pėrmenden kėtu vetėm disa prej tyre:

nė vitin 1963 mbytet nė tortura mėsuesi llapjan Shaban Shala!

nė vitin 1964 mbytet mėsuesi dhe poeti i Drenicės kryengritėse, poeti i Flamurit, Fazli Graiqevci!

nė vitin 1985, nė burgun famėkeq tė Beogradit mbytet nė tortura atdhetari Zija Shemsiu!

gjatė hetimeve nė tortuara mbytet nė Ferizaj Rexhep Bislimi!,
nė vitin 1998, njėri prej komandantėve tė njohur tė UCK-sė!

Nje vit me vone ndrroi jete atdhetari dhe simboli i rezistences sone kombetare pikerisht nga torturat e bishave serbe i madhi Metush Krasniqi Nga Dajkoci i DArdanes!!!

Nė 20 vjetorin e rėnies, pėr lexuesit e “Epokės sė Re“, nė vijim do tė sjellim disa pjesė tė ditarit tė Rexhep Malės, “Kujtime nga burgu”, ku nė mėnyrė besnike krahas presionit dhe torturave ēnjerėzore qė bėnte UDB-ja jugosllave, duke pėrfshirė kėtu edhe aktivistėt e saj shqiptarė, pėr ta thyer rininė e Kosovės dhe shmangur nga ideali i saj pėr lirinė dhe pavarėsinė e Kosovės, autori i ditarit pėrshkruan edhe kushtet e rėnda tė jetesės sė tė burgosurve politikė shqiptarė nė kėto burgje famėkėqija.

1. “Kujtime nga burgu”

Rashė nė sy qė nga bankat e shkollės fillore si liridashės, sepse e doja popullin tim, historinė e tij tė lavdishme, sepse e doja Kosovėn time dhe simpatizoja me gjithė shpirt Shqipėrinė. Dhe u mjaftoi kjo tė mė fusnin nė burg. ”Mė mirė ta kemi nėn dry sesa tė mundohemi duke e pėrcjellė”, kėshtu sigurisht rezonoi logjika e sėmurė e UDB-sė.

Duke e ndier pėr detyrė qė ta njohtoj opinionin e vendit dhe atė botėror, po pėrpiqem qė me aftėsitė e mia modeste ta pėrshkruaj arrestimin tim, torturat ēnjerėzore mbi mua me muaj tė tėrė, gjykimin dhe vuajtjen e dėnimit.
Bindja e plotė dhe besimi i patundur se e vėrteta dhe drejtėsia herėdokurdo do tė triumfojnė, si shumė tė burgosur tė tjerė politikė shqiptarė edhe mua mė bėnė mė tė fortė, mė tė qėndrueshėm dhe mė tė papėrkulshėm, para presionit tė policisė fashiste jugosllave dhe vėshtirėsive tė shumta qė mė pėrcollėn nė burgje. Nuk jam as i pari dhe as i fundit qė u dėnova pa asnjė faj. Pėr ne shqiptarėt nė Jugosllavi kjo ėshtė gjė e rėndomtė. Prandaj, edhe pse nė burg, dhe nė kushte shumė tė vėshtira, i pėrcjellė hap pas hapi nga gardianėt e burgjeve, po shfrytėzoj nga ēdo rast qė tė shkruaj pėr fatin dhe pėrjetimet e mia dhe shumė tė burgosurve tė tjerė politikė shqiptarė nė Jugosllavi, duke ngritur edhe nė kėto kushte zėrin e protestės kundėr kėtij terrori e gjenocidi qė po ushtrojnė fashistėt e Beogradit kundėr popullit tonė.

Arrestimi

Ishte dimėr i ftohtė, kur njė mėngjes herėt, policėt, si lukuni ujqish, kishin rrethuar shtėpinė time. Ishin tė armatosur me pushkė e automatikė. Kishin zėnė pozicione luftarake, tė gatshėm pėr tė shtėnė nė ne, nė lėvizjen mė tė vogėl. Qė tė gjithė qemė nė gjumė, kur pa pritur filluan tė kėrcasin nė dyerė, u mėshonin sa mundnin atyre me duar dhe me shqelma. Nuk prisnin as tė vishemi. Posa u ēelėn dyert, u vėrsulėn si bisha tė ēartura dhe me armė tė gatshme na shpėrndanė nėpėr dhoma. Filloi njė bastisje sa rrėnuese aq edhe e poshtėr. Ishin shumė dhe nuk mund t’i pėrcillnim se mos na vidhnin gjė edhe pse ishim tė varfėr. Rrotulluan dhe pėrmbysėn cdo gjė qė patėn pėrpara. Qirreshin si egėrsira tė uritura. Donin tė fusnin tmerr e panik te njerėzit e shtėpisė, por dėshtuan sepse anėtarėt e familjes sime e morėn kėtė si gjė tė rėndomtė. Familja ishte mėsuar me arrestime qė nga gjyshi e stėrgjyshi. Pėr ne nuk ishte hera e parė tė arrestohej njė anėtar i familjes. Udbashėt me vegla e aparate gjurmonin, si qentė edhe nė shportėn e bėrllogut se mos gjenin gjė. Pas disa orėsh rrotullimi e pėrmbysjeje, si duket, e panė se po lodhen kot, prandaj m’i vunė kllapat qė nė dhomė. Njerėzit e shtėpisė mė pėrcollėn me grushtin lart. Tamam si pėrcillet luftėtari i lirisė pėr nė luftė. Paj, edhe unė nė luftė shkoja, nė luftė me bisha qė kanė pamje njeriu. Mė futėn nė njė makinė tė policisė, para dhe prapa sė cilės kishte makina tjera pėrplot policė tė armatosur.

Paraloja

Para dyerve tė UDB-sė mė nxorėn nga makina dhe tė rrethuar nga tė gjitha anėt mė futėn brenda. Mė ēuan nė njė zyrė, mu aty ku do t’i zhvillonin hetimet ndaj meje. Aty mė bėnė njė bastisje detale: mė zhveshėn lakuriq, tė poshtrit! Thuajse nuk mė kishin bastisur kur m’i vunė kllapat nė shtėpi. Tėrė ditėn mė mbajtėn nė atė dhomė. Gjer nė orėt e vona tė natės. Askush s’mė pyeste gjė. Njė polic filloi ta luante rolin e njeriut tė mirė duke mė kėshilluar: “Trego cfarė tė dish dhe puna do tė mbarojė me kaq, sepse kėta do tė tė rrahin dhe do tė tė torturojnė. Mos e shkatėrro shėndetin se je i ri. Nėse m’i thua mua tė gjitha ato qė i di, unė do tė lėshoj qė sonte tė shkosh nė shtėpi…”.

I thashė se nuk dija gjė, madje as pėr cka mė kishin arrestuar. Ai nuk mė ngacmoi mė. Njė polic, qė tė nesėrmen do tė mėsoja se ishte hetuesi im kryesor, kur hyri brenda mė pyeti:

“Ti je Kushtrim Guri, a”?
Po, i thash!!.

Duke u zgėrdhirė si qen mė tha:”Nėna nė shtėpi e bėnė miellin bukė, e ne atė bukė e bėjmė miell! Mbaje mend kėtė!”. Qeshi me fjalėt e veta si i marrė dhe iku. M’u kujtuan fytyrat e Gestapos hitleriane qė kisha parė nė filma. Kurrėfarė dallimi nuk kishin prej tyre kriminelėt e UDB-sė. Sic mėsova mė vonė, ky ishte gjakpirėsi A. S. kaq biseduan me mua ditėn e parė. Policėt ndėrroheshin vazhdimisht, gjersa mė nė fund, rreth orės 23, mė dėrguan nė burg.

Nė burg

U kryen formalitetet rreth pranimit tim dhe nėpėr korridorin e ngushtė tė burgut mė dėrguan nė birucė, siē i thonė ndryshe qelisė. Aty s’kishte asgjė tjetėr vec njė teneqeje me ujė dhe njė qypi qė quhej ‘kibėll’ e qė shėrbente nė vend tė njė WC-je. Gardiani mė qoi nė qoshe tė korridorit, ku ishin dy dyshekė tė vegjėl tė shqyer e tė ndyrė sa s’bėhet. Vetėm emri dyshek u kishte mbetur. Ishin edhe tė pėrgjakur, sigurisht nga ndonjė i burgosur i torturuar. Kishte edhe dy batanie tė grisura, tė pluhurosura dhe tė fėlliqura. Edhe kėto ishin tė gjakosura. ”Merri!”- urdhėroi gardiani. C-t’i bėsh, me duhej t’i merrja. Nė atė dimėr tė madh mė mirė me to se pa hic gjė. Posa hyra brenda nė qeli u pėrplas dera pas meje, ndėrsa shuli kėrciti me kėrcėllimė. -Kėshtu kėrcitkan shulat e dyerve tė burgjeve jugosllave!-mendova me vete. Mė duhej tė mėsohesha edhe me kėtė, qė tani e tutje pėr shumė vjet do tė ishte pjesė e jetės sime.

Policia jugosllave, si cdo polici fashiste e antipopullore, ndjek e persekuton cdo patriot e revolucionar. Nga pamundėsia pėr t’i zbuluar atdhetarėt qė luftojnė e veprojnė natė e ditė, kudo nė Kosovė, UDB-ja arreston njerėz tė pafajshėm liridashės, i torturon me metodat mė shtazarake pėr t’i detyruar qė t’i pranojė gjėrat, tė cilat as nė ėndėrr s’i kishin parė, e pastaj i hedh nė gjyq dhe u shqipton atyre dėnime tė rėnda. Ndiqen sidomos simpatizantėt e Lėvizjes, nga frika se sot apo nesėr mund tė inkuadrohen aktivisht nė tė. Dikush mund tė pyes se si policia mund t’i dijė simpatizantėt e Lėvizjes. Fare thjesht. Serbomėdhenjtė janė tė vetėdijshėm se populli ynė ėshtė i ndėrgjegjshėm pėr gjendjen ku e ka katandisur politika e tyre fashiste. Populli shqiptar ėshtė i pakėnaqur me pozitėn e tij prej popullit tė shtypur nė Jugosllavi. Ai nė kėto kushte nuk sheh tjetėr rrugė veē asaj tė qėndresės, nėpėrmjet sė cilės duhet t’i realizojė aspiratat e veta historike. Pranadaj s’ėshtė e vėshtirė tė gjesh bazėn e dyshimit serbomadh ndaj popullit tonė nė pėrgjithėsi. Kėshtu qė nga bangat e shkollės fillore ndiqet dhe pėrcillet puna dhe sjelljet e ēdo shqiptari nė Jugosllavi.

Pastaj mjafton qė njė pjesėtar i farefisit tė ketė qenė nė burg qė edhe ti saora tė figurosh nė dosjen policore si kandidat potencial pėr ndjekje nga UDB-a jugosllave. Meqė bastisjet e shqiptarėve janė gjėra fare tė rėndomta, mjaftojnė tė gjejnė ndonjė libėr tė ndaluar, e kėso kėtu ka shumė…ndonjė broshurė, fletushkė apo gazetė ilegale, ku flitet pėr problemet jetike tė popullit, ose ndonjė trakt apo afishe tė shpėrndarė nga Lėvizja, apo fotografi tė nxjerra nga gazetat qė kanė tė bėjnė me Shqipėrinė dhe tė fusin nė burg, tė tė torturojnė e mundojnė, qė tė tregosh atė qė tė ka dhėnė apo qė e ka shpėrndarė dhe, bashkė mė tė tė hedhin nė gjyq dhe tė dėnojnė me vitet tė tėra. Gjėrat pėr tė cilat njeriu nė botėn e civilizuar as qė guxon tė mirret nė pyetje. Ndodhė kėshtu, sepse drejtėsia dhe humanizmi ka kohė qė e kanė humbur, veēanėrisht ndaj shqipėtarėve, kuptimin e tyre nė Jugosllavi.
Qelia ku mė futėn ishte e vogėl sa s’bėhet, aq sa nuk mund t’i shtrija kėmbėt sa duhet. Tavani ishte i ulėt, saqė kur ngrihesha e prekja edhe me dorė. Gjatėsia e mureve nuk ishte e rregullt, sepse burgu ishte nė formė rrethi. Tri tė katėrtat e rrethit ishin burg, ndėrsa pjesa tjetėr pėrbėnte ndėrtesėn e UDB-sė, njė ndėrtesė trikatėshe, mbi njėqind metra e gjatė. As lartėsia e mureve tė burgut nuk ishte e njėjtė, pasi qė nuk kishte kulm, por njė pllakė tė pjerrtė plumbi e betoni. Dritarja ishte shumė e vogėl. Nga jashtė kishte njė xham tjetėr tė trashė e tė errėt, tė larguar nga muri pėr 25-30cm. Nga fundi i kėsaj plase mund tė shihja pakėz qiellin, por kurrė diellin. Kuptohet mes dy dritareve ishin grilat e hekurta. Me hekur e beton ishin edhe muret e tavani. Bėnte ftohtė sa s’ka. Qelia kundėrmonte erė qelbėsire. Aty kishte buba tė vogla dhe tė mėdha aq shumė sa kurrė s’mund t’i zhdukje. U mbėshtolla disi me tė dy batanijet, por tė ftohtit mė kishte hyrė nė palcė. Edhe pse isha pa ngrėnė dy ditė dhe bėnte shumė ftohtė, lodhja bėri punėn e saj dhe shpejt mė zuri gjumi. Tė nesėrmen herėt dėgjova njė cingėrrimė tė zgjatur zileje, qė ishte shenjė pėr t’u zgjuar. Pak mė vonė kėrciti dryri i derės sime dhe rrapėllima e shulit. Me tė bėrtitura dhe ngėrmime, njė gardian mė urdhėroi qė dyshekėt t’i paloja nė qoshe, duke m’u ngėrmuar se gjatė ditės ėshtė rreptėsisht e ndaluar ēdo ulje apo mbėshtetje nė dyshek, ndėrsa “qebet”, sipas rregullit, m’i qiti nė korridor.

“KUJTIME NGA BURGU”-DITAR I REXHEP MALĖS (2)

Kėshtu e torturuan Rexhep Malėn

Nga 19 veprimtarė tė pėrfshirė nė Procesin gjyqėsor tė Prishtinės, nė vitin 1975, drejtpėrdrejt nė shkrimin dhe shpėrndarjen e trakteve dhe shkrimin e parullave antijugosllave, ishin tė pėrfshirė vetėm Rexhep Mala dhe Ilmi Ramadani. Gjatė hetimeve tė tmerrshme, as Rexhepi as Ilmiu, nuk do tė pranojnė as edhe njė fjalė tė vetme me ēka do tė dėnoheshin edhe 17 tė arrestuarit e tjerė nė krye me Adem Demaēin. Po ashtu, as gjatė procesit gjyqėsor Rexhep Malaj nuk do tė pranojė se i ka kryer aktivitetet pėr ēka po gjykoheshin 19 veta. Nė burgun e Idrizovės, nė Maqedoni, nė vitin 1977 e pyesin shokėt Rexhep Malajn: “Pse Rexhep nuk e ke pranuar se ti dhe Ilmiu i keni kryer ato veprime dhe tė liroheshin 17 tė burgosurit e tjerė nga ky proces i montuar politik”. Rexhepi pėrgjigjet: “Kam qenė i bindur se si e pranova se unė dhe Ilmi Ramadani jemi kryes tė veprave pėr tė cilat dėnoheshim, kurse 17 tė tjerėt nuk kanė tė bėjnė asgjė me kėto aktivitete, pra Adem Demaēi dhe shokėt e tjerė, ata do tė gjykoheshin patjetėr. Por do tė pėrfundojė Rexhepi,-sikur edhe gjysmėn e Kosovės ta kishin burgosur dhe ta kishin qitur nė bankėn e zez, nuk do tė kisha shkelur fjalėn e dhėnė pėr ruajtjen e sekretit”.
Pra gjatė ditės duhej tė ulesha vetėm nė dėrrasat e kalbura tė qelisė, qė ishin tė ftohta sa s’bėhet, pasi qė nėn to kishte beton. Dritarja nuk mbyllej sa duhej dhe binte nga veriu. Mund tė merret me mend se ē’tė ftohtė bėnte. Nė mur ishte e varur njė letėr. Ky ishte “rendi shtėpiak” i burgut, ku ishin edhe “tė drejtat” qė i takonin tė burgosurit. Ēfarė ironie! Mė vonė do tė provoja me mijėra herė se ky ishte vetėm njė formalitet cinik, sepse nė praktikė i burgosuri nuk kishte kurrfarė tė drejtash, sidomos i burgosuri politik, i cili ishte nėn mbikėqyrjen e policisė politike, pa lejėn e sė cilės nuk i jepej as ujė. Pas pak ma sollėn mėngjesin. Po ēfarė mėngjesi se ! Vetėm ujė tė nxehtė, tė turbullt nga kafeja.S’kishte kurfarė shije, s’kishte as sheqer. E shijova, por u detyrova ta derdh nė qyp kibėll.Bukė nė mėngjes nuk jepnin.Vetėm nė drekė tė sillnin njė gjysmė buke dhe ti haje kur tė duash gjatė 24 orėve! Pastaj mė nxorėn gjer te WC-ja. Duhej pastruar qypin dhe duhej marrė ujė pėr 24 orė. Aty kishte edhe lavabo ku mund tė pastroheshin duart. Gjatė kohės, gjersa laja qypin dhe mbushja ujė, derėn ma mbyllėn me shul, sikur qė mbyllej edhe qelia. Nuk vonoi dhe mė morėn e mė ēuan nė UDB. Hetimet ndaj meje edhe formalisht filluan.Kisha dėgjuar se nė UDB mė parė fillojnė me lutjet dhe premtimet bashkė, me kėrkesat pėr bashkėpunim, dhe vetėm pasi nuk do t’i arrijnė qėllimit do tė fillojnė me kėrcėnimet dhe torturat. Prandaj rrija pak mė shlirė.Mendoja q ėt’i shoh se si i bėjnė kėto paraloja para torturave.Por filloi krejtėsisht ndryshe.

FILLOJNĖ HETIMET

Isha ulur nė njė karrige pranė derės. Nė dhomė ishte njė polic. Hyri hetuesi kryesor me dy-tre policė prapa. Meqė unė nuk ngrihesha nė kėmbė kur hynin dhe dilnin policėt, nuk u ngrita as para kėtyre. Hetuesi kryesor A.S. erdhi pranė meje dhe sikur tė ishim miq mė goditi lehtas me grusht nė shpatullėn e djathtė.Mendova: ē’bėnė ky njeri kėshtu? Mos don tė bėhet thuajse shok i imi, por tė menduarit ma ndali njė shuplakė mbrapsht, ne e quajmė “magjupisht”.Ishte e rėndė qė sytė xixa mė nxorėn.Meqė reagova nė kėtė tė rėnė, mė mbėrtheu pėr flokėsh dhe, duke mos mė lėnė tė ngrihesha nga karriga, filloi tė mė sjellė me dorėn qė e kishte tė lirė.Ndėrsa policėt tjerė rrinin gati hyn bren. Nuk po ēohesh nė kėmbė, kur po hyj unė brenda a? Dije se kėtu nuk je te shtėpia, por nė UDB! Duhet tė ngrihesh nė kėmbė pėr ēdo kė kur hyn brenda!- mė tha i poshtri dhe mė urdhėroi tė ulesha e tė ngrihesha. Ia filluan pra, me kėrcėnime e me tė rėna qė unė tė flisja nga frika, dhe ata tė kryenin shpejt punė me mua:Ishin kėto tė rėnat e para, sikur njė racion para drekės sė majme. Mė vonė do tė shihja se kėto s’ishin asgjė nga ato qė do tė vinin mė pas. Ēdo pyetjeje i pėrgjigjesha me : nuk di, jo, s’kam parė, s’kam dėgjuar, se kam bėrė as atė as kėtė, etj. etj. Mė mbajtėn gjer nė ora 14 e 30 minuta dhe mė ēuan nė burg. Edhe kur mė merrnin nė burg pėr hetime(lexo: torturime) dhe kur mė kthenin nė qeli m’i vėnin prangat, edhe pse burgu, siē thashė ishte i ngjitur me UDB-nė. Nė qeli mė priste fasulja e ftohtė (fasule e i thėnqin se ishte e tėra me ujė me vetėm disa kokrra) dhe buka. Kishte 48 orė qė s’kisha ngrėnė fare dhe e hėngra tėrė bukėn qė ma kishin sjellė, edhe pse ishte pėr 24 orė. S’vonoi as njė orė pas drekės dhe mė morėn prapė nė UDB. Tani kishin ardhur 4-5 hetues. Nė pėrgjigjjen time tė parė ‘nuk di’, kėrciti grushti nė barkun tim, mė ranė me shqelm, filloi njėri tė mė bjerė duarve e pastaj trupit. Pasi u lodh, punėn e tij e vazhdoi tjetri. Nga tė rėnat fytyrės, m’u ēanė buzėt dhe mė shpėrtheu gjaku pėr hunde dhe pėr goje. Nuk mė linin as tė merrja frymė. Mė ēuan shpejt e shpejt nė lokalet tė mė pastronin gjakun nga fytyra e rrobat dhe mė kthyen prapė. Mė rrėzuan nė dysheme, mė urdhėruan tė zbathaj kėpucėt dhe ēorapat.

NĖ FALLAK

-Ta shohim tash nė fallak se si do tė pėrdridhet- tha hetuesi. Menjėherė e kuptova. E dija se ē’ėshtė fallaku. Kėtė metodė e kishin pėrdorur qė nė kohėt e lashta dhe inkuizicionet e kishės. Filluan tė ėm binin nė shputat e kėmbėve sa mundnin. Njėri mė mbante pėr krahėsh e tjetri kishte hipur mbi mua dhe godiste me tėrė fuqinė e tij shputave tė kėmbėve tė mia. Kjo ishte edhe pėr ata njė puėn e vėshtirė fizike, edhe pse e bėnin me ėndje tė posaēme. Lodheshin dhe shkumbėzonin si kuajt.Po ata kishin njė pėrparėsi, sepse sa lodhej njėri, menjėherė e zėvendėsonte tjetri, dhe kėshtu me radhė.Nė dy mėnyra mė goditnin shputave. Ndonjėri mė binte vetėm nė njėrėn kėmbė nga 15-20 ‘kėrbaēė’ e pastaj po aq me tjetrėn, e prapė kėmbės tjetėr dhe kėshtu gjersa lodheshin. Ndonjė tjetėr mė binte me radhė herė nė njėrėn e herė nė tjetėrn gjersa lodhej. Kjo e dyta mė dukej mė e lehtė. Kėtė gjė sigurisht se e dinin edhe ata, prandaj mė goditnin herė nė njė mėnyrė e herė nė nėj tjetėr.S’mbaj mend tė ketė ndodhur qė dy veta radhazi tė mė kenė goditur nė nėj mėnyrė. Kohė pas kohe, e sidomos kur e ndienin veten tė lodhur mė urdhėronin tė ngrihesha dhe tė shėtisja nėpėr dhomė. Ishin kėto mundime tė mėdha tė ecėsh me shputa tė enjtura e tė goditura pa mėshirė sikur tė ishin cunga me mish njeriu. Kur nuk ngrihesha, mė ngritnin me shqelma e me kėrbaē. Dhe prapė fallak. Prapė shėtitje nėpėr dhomė, tė rėna duarve me ‘pendrek’, tė rėna tė forta me tė dy duart nė veshė pėrnjėherė, nga tė cilat edhe sot mė dhembin veshėt. Tė vetmin pushim e kisha kur pushonin edhe vet xhelatėt. Dhe kėshtu vazhdimisht gjer nė orėt e vona tė mbrėmjes.
-Kėrkonin t’i identifikoja njerėzit qė nuk i njihja fare dhe tė thoja se ai ėshtė person qė ka shpėrndarė trakte apo q ėmė ka dhėnė material propagandistic pėr ėt lexuar. Kėrkonin t’i pranoja aksionet qė s’i kisha kryer dhe as q ėkisha lidhje me to.Kėrkonin tė pranoja se kam lexuar kėtė apo atė libėr tė ndaluar, kėtė broshurė, fletushkė, gazetė ilegale apo trakt e afishe tė shpėrndarė.

-Nė ndėrkohė, nga bisedat e hetuesve nė mes vedi, kuptova se kishte edhe tė burgosur tė tjerė me mua.
Kėmbėt mė dhembnin si drita e syrit

-Nė qeli mė priste pjata me makarona tė ftohta dhe pa pikė yndyre. Kuptohet, bukė nuk kishte. Pjesėn e bukės qė e kisha pėr 24 orė e kisha ngrėnė nė drekė. Makaronat nuk haheshin, s’do t’i kishin ngrėnė as derrat e uritur, aq shumė kundėrmonin. Drita ishte fikur, s’kishte kohė tė mendohesha mė duhej tė pushoja. Tėrė trupin e kisha tė dėrmuar nga grushtat dhe kėrbaēi. Kėmbėt mė dhembnin si drita e syrit. Ishin enjtur aq shumė sa as kėpucėt nuk mbatheshin dot. Nuk di se si kam ardhur deri tek qelia. Kam ardhur vetė apo mė kanė tėrhequr nga krahėt. Isha krejt i dėrmuar, vetėm mendjen e kisha tė kthjellėt dhe e dija se si po veprojnė me mua, por krejt kjo ishte vetėm fillimi. Fundi ishte akoma larg. Shumė larg. Kisha dėgjuar se pak njerėz kishin mundur t’u qėndronin torturave tė kėtyre pėrbindshave me pamje njeriu. Isha i vetėdijshėm pėr pafajėsinė time, por i dhashė vetes pėr detyrė tė qėndroja gjer nė fund, tė mos tradhėtoja, tė mos kallėzoja askėnd dhe me asnjė ēmim tė mos pranoja akuzat e tyre.

-Duhej t’u jepja shembull edhe tė tjerėve qė do tė vinin pas.

-Nė kthinat e hetuesisė vdisnin patriotėt

Filluan kėshtu torturat shatzarake tė policisė fashiste jugosllave. Kėta nuk ishin hetues, po bisha, qė s’kishin kufi nė shfrenimin e instikteve shtazarake, ishin tė uritur pėr mish njeriu; tė etur pėr tė pirė gjak. Ėshtė fakt se kishte hetues qė i thonin vetes “shqiptar”. Ishin kėta tradhėtarėt mė tė fėlliqur tė popullit tonė, tė cilėt kryenin punėt mė ėt poshtra. Hetimet i udhėheqte njė shovenist serb, i specializuar pėr torturat mė ēnjerėzore dhe vetėm formalisht ishin vėnė hetuesit “shqiptar”. E pse jo! Kjo u duhej pėr propagandėn e tyre tė ndyer se , gjoja, nė UDB punojnė shqiptarėt dhe, nėse do tė akuzoheshin pėrpara opinionit botėror pėr terror e represalje ndaj shqiptarėve, prapė tė fajėsoheshin shqiptarėt, se ata punuekan nė UDB. Nė kthinat e kėsaj UDB-je kishin vdekur, siē vdesin edhe sot, shumė patriotė shqiptarė nga torturat. Por, specialistėt e rryer pėr krimet monstruoze, gjithmonė do tė kujdesen dhe do tė gjejnė mjekė qė do tė nėnshkruajnė se nga ajo apo nga kjo sėmundje ka vdekur i burgosuri. Mjeku patriot shqiptar, Ali Sokoli-specialist i sėmundjeve tė mushkėrive, ishte ndėr ata mjekė tė rrallė qė qysh atėherė mundi t’u bėjė ballė presioneve dhe me guxim t’u kundėrvihet kėrcėnimeve tė UDB-sė, e pėr tė mos nėnshkruar se patrioti i pavdekshėm, Fazli Greiēevci, vdiq nga mushkėritė e sėmura! Edhe pse UDB-ja do tė gjente mjek tjetėr pėr tė dhėnė diagnozė tė tillė, populli do tė mėsojė shumė shpejt pėr torturat shtazarake dhe qėndrimin heroik tė Fazli Greiēevcit, por edhe pėr qėndrimin burrėror tė Ali Sokolit.

Çfarë torturash përdorte UDB-a në hetuesi ndaj të burgosurve shqiptarë ?!



UDB-a gjatë procedurës së hetimeve ndaj të burgosurve politik shqiptarë ka ushtruar torturat më të tmerrshme fizike dhe psikologjike. Cilat ishin ato tortura?!